Historia pomników cesarzy (cz. 2)

 

Na drugim posiedzeniu Komisji Konkursowej w Berlinie 13 listopada 1901 r. postanowiono jednogłośnie o przekazaniu do wykonania dwóch projektów pomników autorstwa Ernsta Freese, dyplomowanego artysty-rzeźbiarza. Następnie podpisano z nim umowę o nadzór nad wykonaniem monumentów.

 

Mysłowicki Komitet Budowy proponował od początku działalności na lokalizację pomników Wilhelmsplatz (obecnie plac Wolności). W tym celu należało wytyczyć dokładne miejsce ustawienia monumentów. Plac był nieuregulowany, istniała tam niewielka różnica wysokości, środkiem prowadziło torowisko tramwajowe, ułożone zaledwie w 1900 r. Z tego powodu magistrat przeznaczył na regulację i niwelację gruntu 25 tys. marek. Na mocy pisma z 10 marca 1902 r. ustalono szczegółową lokalizację pomników. Opracowano projekt przebudowy, uwzględniający urządzenie zieleńca przy ratuszu, deptaka oraz dwóch wydzielonych miejsc na postawienie pomników. Kierownictwo prac budowlanych nad niwelacją i urządzeniem zieleńców spoczywało w gestii wydziału budownictwa w magistracie.

 

12 czerwca 1902 r. dokonano w odlewni brązu „Gladenbeck” w Friedrichshafen odlewu pomnika cesarza Wilhelma I, następnie 8 sierpnia cesarza Fryderyka III. Koszt wykonania obu pomników, łącznie z regulacją ówczesnego Wilhelmsplatz wyniósł 60 tys. marek. Przed ustawieniem monumentów dokonano przebudowy placu. Przez środek wytyczono deptak szeroki na 16 metrów, uwzględniając torowisko. W celu wyeksponowania skwerów z pomnikami wkopano między deptak a skwer dwa stopnie (krawężniki) wykonane z nyskiego granitu, jako formę lekkiego podwyższenia. Wokół każdego pomnika urządzono pas zieleni szeroki na trzy metry, przy nim wysypano czterometrowy pas żwiru ogrodowego. Po bokach zasadzono dęby, przycinane potem w kształcie piramid. Teren za i przy zieleńcach obsadzono drzewami i ozdobnymi krzewami.

 

wilhelm I 2

 

Cokoły pomników wykonano z szarego granitu sprowadzonego z Fichtelgebierge (pasmo górskie w północno-wschodniej Bawarii przy granicy z Czechami). Granit z tego terenu charakteryzował się wysoką wytrzymałością na zjawiska atmosferyczne i wyjątkową urodą. Cokoły spoczywały na betonowym fundamencie. Cesarz Wilhelm ubrany był w mundur generalski, cesarz Fryderyk w mundur typu „Garde de Corps” z orłem na czubie hełmu. Wysokość pomników wynosiła od cokołu do czuba hełmów 6,12 metra, z czego same figury cesarzy mierzyły 3,12 metra.

 

Przez 13 lat pracy Komitet zmieniał skład, na skutek przeprowadzki członków lub śmierci któregoś. W 1902 r., czyli w roku odsłonięcia pomników, w skład Komitetu wchodzili: burmistrz Heuser – przewodniczący, zastępca przewodniczącego Deichsel, oraz: Albers, Aust, Bernard, Drescher, Fritsch, Geldner, Gerlach, Grunwald, Haberkorn, Hoffmann, Hornig, Klaszka, Knaut, Kuznitzki, Maase, Mierzejewski, Mühle, Nothmann, Pleschka, Plonsker, Richter, Ronge, Schneider, Selle, Silberberg. 25 września 1902 r. wpłynęło do magistratu pismo od nadprezydenta Prowincji Śląsk informujące, że na uroczystość odsłonięcia przybędzie Jego Wysokość cesarz Wilhelm II.

 

Dariusz Falecki

 

Co Tydzień, nr 3, 2013

 

http://mysnet.pl/