Kosztowski przekładaniec

Kalendarium ważniejszych i ciekawych dat z historii Kosztów do roku 1945.

 

W ostatnim czasie pojawiła się książka Antoniego Piwowarczyka, zawierająca kalendarium historyczne Mysłowic i ich dzielnic. Niech to kalendarium kosztowskie będzie uzupełnieniem tej pracy.

 

1391.08.23 – pojawienie się Kosztów po raz pierwszy na arenie historii w związku z oddaniem ich biskupowi krakowskiemu przez Jana II Opawsko-Raciborskiego.

 

Około 1470 – Kosztowy zamieszkuje prawdopodobnie 6 kmieci łanowych, którzy oddawali scholastii krakowskiej po 1 grzywnie.

 

Pomiędzy 1480 a 1529 – Kosztowy znikają z powierzchni ziemi (powód nieznany).

 

Przed 1668 – ponownie założenie wsi Kosztowy, które włączono do klucza lipowieckiego. Zamieszkuje tu 9 zagrodników z rodzinami. Byli to Jakub Karcemarz, Walenty Wąsala, Paweł Bednarz, Piotr Papuż, Marcin Baran, Jan Salarz, Jan Kubacz, Krzysztof Wierzbny, Stanisław Gniełka.

 

1722.03.21 – Biskup Szaniawski zezwala na otwarcie karczmy w przysiółku Biały Brzeg. Pierwszym karczmarzem był Wojciech Piłek. Od 1748 r. karczmę przejmują Wojciechowie Palkowie (stryj i bratanek).

 

1772 r. - tymczasowe zajęcie Kosztów przez wojska pruskie (do 1789) – stacjonował w okolicy pruski oddział huzarów von Wernhera.

 

XVIII wiek – pojawienie się przysiółków Biały Brzeg, Sosnowiec i Brusowa.

 

1789.07.27 – uchwała Sejmu Wielkiego, w myśl której dobra biskupów krakowskich (w tym i Kosztowy jako leżące „poza Królestwem”) przeszły na skarb Rzeczypospolitej (Kosztowy przejęto 08.09.1789 r.). Kosztowy liczyły wtedy około 100 osób w tym: 42 dzieci – 20 chłopców i 22 dziewczynki.

 

1798 r. - tymczasowe przejście Kosztów pod jurysdykcję biskupa wrocławskiego.

 

1794 r. - ponowne zajęcie Kosztów przez wojska pruskie.

 

1795 r. - oficjalne włączenie Kosztów do Prus – powiat pilicki.

 

1797.09.28, godz. 8.00 – złożenie w kościele chełmskim przysięgi na wierność królowi pruskiemu przez wójtów Kosztów, Imielina, Chełmu (Kosztowy reprezentował wójt Błażej Stolorz z trzema chłopami).

 

1799.06.24 – wyłączenie Kosztów z parafii lędzińskiej do której należały od początku istnienia.

 

1801.05.05 – włączenie Kosztów do parafii chełmskiej.

 

1807 czerwiec/lipiec – włączenie Kosztów do Księstwa Warszawskiego (dystrykt imieliński).

 

Jesień – Kosztowy przejęte w imieniu Napoleona Bonapartego przez marszałka Lannesa.

 

1813 r. Wkroczenie wojsk koalicji antynapoleońskiej.

 

1817.11.11 – traktat graniczny pomiędzy Prusami a Rosją w sprawie włączenia m.in. Kosztów w skład Prus (ratyfikowany 18.02.1818 r.).

 

1821 r. - Wejście Kosztów w skład diecezji wrocławskiej.

 

1822 r. Powstanie w Kosztowach huty cynku „Edward”.

 

1829 r. Wybudowanie najstarszej, zachowanej kapliczki przy ulicy Białobrzeskiej.

 

1831 r. - w Kosztowach grasuje cholera – cmentarz choleryczny zanjduje się obok krzyża na Tobole.

 

1837 r. - rozpoczęcie przez proboszcza z Dziećkowic starań o włączenie Kosztów do jego parafii.

 

Połowa XIX wieku – powstanie przysiółków: Imielińskie i Dziećkowickie Morgi.

 

1860 r. - powstanie kosztowskiej szkoły.

 

1890 r. - założenie pierwszej biblioteki i włączenie jej w 1891 r. do sieci bibliotek Towarzystwa Czytelni Ludowych.

 

Przełom XIX i XX wieku – włączenie Imielińskich i Dziećkowickich Morgów do parafii Dziećkowice.

 

1905 r. - powstanie Towarzystwa Gimnastycznego Sokół.

 

1913 r. - wybudowanie nowego budynku szkolnego przy ul. Dzióbka.

 

1918 jesień – utworzenie lokali kosztowskiej (kaplicy) w restauracji Macieja Wygrabka przy ul. Kopernika.

 

1919 r. - utworzenie P. O. W.

 

- Awantura wokół kościoła – w związku z przeniesieniem kaplicy do wybudowanego potajemni – jako budynek Sokolni – kościoła w Krasowach.

 

1919, 1920, 1921 – Plebiscyt; uprawnionych do głosowania kosztowian: 891, za Polską głosowało 804, za Niemcami 86.

 

1922 czerwiec – przyłączenie Kosztów do Polski.

 

1924 r. - powstanie kosztowskiej straży pożarnej założonej z inicjatywy kosztowskiego wójta Jana Szafarczyka.

 

1929 r. - założenie przez Ludwika Bednarka Klubu Sportowego „Unia”.

 

1930 r. - zakończenie wydobycia w starej kopalni Józefka.

 

1939.09.03 – wojska niemieckie wkroczyły do Kosztów.

 

1939-45 – zarządzanie Kosztowami przez burgermeistera Blocka (jednego z gospodarniejszych wójtów kosztowskich).

 

1941 r. - oddział niemieckiej artylerii stacjonował w Kosztowach.

 

1945.01.27 – wojska radzieckie wkroczyły do Kosztów.

 

 

Kalendarium przygotował – Tomasz Wrona

 

Życie Mysłowic nr 126, 15-30 listopada 1996, cena 70 groszy (7.000 zł)