Kronika

1935-1985

Koło Gospodyń Wiejskich w Morgach

 

Pierwsze informacje udokumentowane zdjęciami pochodzą z 1935 r. Koło Gospodyń Wiejskich liczyło wówczas około 30 członkiń.

Przewodniczącą była p. Maria Wybraniec, która udostępniła jeden pokój w swoim domu na zebrania, kursy i spotkania Koła. Zastępcą Przewodniczącej była p. Jadwiga Saternus.

 

Na odwrocie zdjęcia widnieje data 1.09.1935 r.
Zdjęcie zrobiono na podwórzu domu p. M. Wybraniec.
Stoją od lewej: p. Toborek, Gepert, Saternus, Maślorz, Stolorz, Magdziorz, Mol, Nawrot, Wybraniec i Sikora.

 

Działalność Koła była bardzo ożywiona. Organizowano kursy praktyczne dla kobiet: gotowania, kroju i szycia, robót na drutach, wyrobu zabawek i lalek z materiałów.

Na zakończenie każdego kursu organizowano pokaz umiejętności uczestniczek, połączony zawsze z zabawą taneczną w gospodzie u Geperta lub Badury.

Kursy prowadziły instruktorki z Katowic.

 

 

Kurs gotowania.
Żyjące uczestniczki tego kursu to panie: Gertruda Urbanek, Florentyna Magdziorz, Klara Kostorz i Agnieszka Dera.

 

kgw 03

 

Kurs gotowania trwał 6 tygodni. Zajęcia były prowadzone codziennie do południa. Na zakończenie kursu zorganizowano pokaz połączony z degustacją. Każda uczestniczka mogła zaprosić gości ze swojej rodziny lub znajomych, którzy kupowali bilety wstępu. Stoły były pięknie przystrojone, bo tego też uczono na kursie. Po pokazie odbyła się zabawa z muzyką.

Pieniądze za bilety zostały przeznaczone na zorganizowanie wycieczki do Krakowa i Wieliczki. Gospodynie uczestniczyły też w wycieczce do Skoczowa. Środkiem lokomocji był pociąg.

 

kgw 04Zakończenie kursu wyrobu zabawek i lalek.
Stoją od lewej: Katarzyna Sikora, Agnieszka Dera, Aniela Brzozowska, Maria Sikora, Anna Wybraniec, p. Winczowska, Helena Musioł, Marta Kapuściok i Maria Wybraniec.
Rok 1936.

 

kgw 05Zakończenie kursu wypieku ciast i tortów.
Zdjęcie wykonano na podwórzu u p. Marii Wybraniec.

 

Przy Kole działał zespół śpiewaczy „Jedność”, w którym śpiewała również młodzież. Zespół prowadził dyrygent pan Stanisław Mol z ul. Granicznej (zmarł we Francji). Zespół brał udział w zlotach zespołów śpiewaczych w Mysłowicach i Giszowcu. Próby zespołu odbywały się również u pani Wybraniec.

W ciągu roku organizowano wiele imprez okolicznościowych np. Święcone, Dożynki czy Mikołaj. Święcone – było to spotkanie po Wielkanocy. Na ten poczęstunek przystrajano stoły i przygotowywano specjalne wypieki. Szczególnie uroczyście obchodzono Dożynki. Gospodynie wykonywały koronę ze zboża, kwiatków i warzyw. Młodzież ubrana w stroje śląskie stanowiła tzw. drużynę. Po południu bawiono się na zabawie w gospodzie. W grudniu gospodynie urządzały „Mikołajową” imprezę dla dzieci. Przygotowywano przedstawienie dla dzieci i poczęstunek.

 

kgw 05Rok 1937 – wesele śląskie.

 

Z okazji Świąt gospodynie z Koła Gospodyń przygotowywały paczki z żywnością dla rodzin szczególnie ubocich – bezrobotnych i ludzi starszych i samotnych.

 

kgw 06Zabawa taneczna zorganizowana przez Koło Gospodyń Wiejskich w gospodzie u Badury na Laryszu.
1.05.1938 r.

 

Koło współpracowało z Kołem Gospodyń w Wesołej. Zorganizowano wiele wspólnych imprez odwiedzając się wzajemnie.

W latach 1935-1939 istniał w Kole zwyczaj wyprawiania urodzin. Na urodziny solenizantka zapraszała koleżanki z koła i częstowała je potrawami i wypiekami – starając się wykonać za każdym razem inne, dzieląc się później przepisami na ich wykonanie. W zwyczaju tym uczestniczyły tylko niektóre członkinie – ok 12 osób – ponieważ nie wszystkie gospodynie stać było na takie uroczystości.

 

 

kgw 07Styczeń 1939 r.
Urodziny u p. Koszyk.

 

Równolegle z Kołem Gospodyń Wiejskich działało na Morgach Koło „Matki Polki”. Kilka gospodyń należało równocześnie do obu Kół. Przewodniczącą Koła była pani Korus – żona naczelnika gminy w Brzezince. Koło to posiadało swój sztandar.

 

kgw 08"Matki Polki” ze swoim sztandarem, po prawej stronie księdza pani Korus.

 

 

Koło Gospodyń Wiejskich przerwało swoją działalność we wrześniu 1939 roku.

 

 

Lata 1946-1968

 

Po wojnie, od 1957 r. rozpoczęło działalność Kółko Rolnicze w Morgach, do którego wstapiły panie z Koła Gospodyń Wiejskich. Koło nie miało swojego zarządu i działało z Kółkiem Rolniczym, ale najbardziej aktywnymi członkami były nadal kobiety.

 

kgw 07Udział gospodyń z Kółka Rolniczego w Dożynkach w Brzezince.
1946 r.

 

kgw 10Zabawa dożynkowa.
1947 rok.

 

kgw 11Dożynki 1966.

 

W latach 50-tych utworzono chór „Jedność” do którego należało wiele kobiet z Kółka Rolniczego. Chór brał udział w akademiach z okazji świąt państwowych. Śpiewał także w kościele i na ślubach swoich członków. Chór występował w Mysłowicach, Kosztowach i Wesołej. Był prowadzony przez pana Maksymiliana Magdziorza.

 

kgw 12

kgw 13Chór "Jedność".

 

 

Lata 1968-1978

 

Z Kółka Rolniczego wyodrębniono Koło Gospodyń Wiejskich. Przewodniczącą została pani Helena Sarna. Koło liczyło 40 członkiń. Zebrania, spotkania, kursy i szkolenia odbywały się w szkole. W 1971 r. odbyły się kursy: kroju i szycia oraz racjonalnego żywienia. Corocznie organizowano Dożynki połączone z zabawą taneczną na Skałce. Gospodynie w strojach ludowych brały udział w pochodzie 1 majowym. W okresie letnim odbywały się wycieczki.

W 1978 r. panie upiększyły Klub Biblioteczny sprzątając lokal po malowaniu i szyjąc firany i zasłony. Odbyły się szkolenia rolnicze.

 

kgw 13
 

kgw 154.09.1966 r. - Dożynki w Morgach.

 

Rok 1982

 

31 marca wybrano nowy zarząd w składzie: przewodnicząca: Irena Pluszczyk, z-ca przewodniczącej: Aniela Idkowiak, skarbnik: Elżbieta Magdziorz, sekretarz: Julia Bożek, członek: Teresa Zetelman oraz drugi członek: Weronika Pukowiec.

24 maja – Wieczorek z okazji „Dnia Matki”. Z programem artystycznym wystąpiła młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 12, prowadzona przez nauczycielki mgr Wiśniewską i Danutę Chromy. Zaproszono babcie, które śpiewały stare śląskie piosenki.

8 września – Dożynki. Wieniec dożynkowy pod kierownictwem pani Florentyny Magdziorz wykonały panie: Teresa Zetelman, Julia Polok, Barbara Spojda, Marta Senczek i Irena Pluszczyk.

 

Rok 1983

 

10 marca – Dzień Kobiet

Ośmioosobowa delegacja naszego Koła brała udział w imprezie zorganizowanej przez Miejski Związek Kółek i Organizacji Rolniczych w Chełmie Śląskim. Pani Weronika Pukowiec, z rąk Przezydenta Miasta otrzymała dyplom – za pomoc dla dzieci z Domu Dziecka.

12 marca – Wieczorek z okazji Dnia Kobiet

25 maja – Wieczorek z okazji Dnia Matki

Na spotkanie zaproszono aktora Jerzego Czarskiego, który wystapił z godzinnym programem satyrycznym. Wzruszającym momentem było wręczenie przez panią Marię Szołtysik z Miejskiego Związku, Orderów Serca Matkom Wsi, przyznawanych przez Centralny Związek Kółek i Organizacji Rolniczych w Warszawie i Redakcję tygodnika „Gospodyni” Otrzymały je panie: Rozalia Blaut, Jadwiga Sowa i Marta Senczek.

2 lipca

Wycieczka do Góry Świętej Anny – udział wzięło 40 osób.

Wrzesień - Uroczystość dożynkowa

Gospodynie przy pomocy pani plastyk Otylii Czajkowskiej wykonały dekorację ze zboża, owoców i kwiatów.

16 listopada – Zebranie sprawozdawcze

Odbył się pokaz kulinarny z degustacją, który prowadziła instruktor ds. gospodarstwa wiejskiego – Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Rolniczego, pani Stefania Burzańska.

 

1984

 

17-18 stycznia

Szkolenie dla członkiń naszego Koła przeprowadzone przez Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego. Tematem szkolenia było – Uprawa truskawek i Chów owiec.

1 marca

W Miejskim Centrum Kultury w Mysłowicach odbyło się się uroczyste spotkanie z gospodyniami Kół Gospodyń w Pietrowicach Wielkich koło Raciborza. Udział wzięła 5-osobowa delegacja naszego Koła. Na te spotkanie członkinie naszego Koła ugotowały 30-litowy garnek żuru śląskiego z kiełbasą. Przekazano też robótki ręczne na wystawę. Najwięcej eksponatów przekazały panie Marta Musik i Weronika Pukowiec. Przewodnicząca Koła przekazała drobne prezenty wykonane własnoręcznie przez nasze panie – gospodyniom z Pietrowic Wielkich.

Zespół naszego Koła otrzymał nagrody za zajęcie III miejsca z konkursie „Więcej warzyw, owoców i kwiatów” - były to panie: Weronika Pukowiec, Aniela Idkowiak, Elżbieta Magdziorz, Barbara Spojda i Irena Pluszczyk.

 

kgw 16Na sali delegacja naszego Koła.

 kgw 17Przewodnicząca Irena Pluszczyk wręcza upominki gospodyniom z Pietrowic Wielkich.

 kgw 18Gospodynie z zespołu ludowego Kopciowiczanki.

 

kgw 19Występ zespołu Kopciowiczanki.

 

6 marca - Wieczorek z okazji Dnia Kobiet

Zaproszono gości z Miejskiego Zwiazku i Kółka Rolniczego. Czas upłynął przy kawie i pączkach, śpiewaniu piosenek śląskich i nagraniu ich na kasety. Na zakończenie odbyła się Loteria Fantowa.

 

 

1985

 

Koło Gospodyń Wiejskich – dzieciom

Przyczyniłyśmy się do budowy Sanatorium dla Dzieci Wiejskich w Rabce, przeprowadzając zbiórkę pieniędzy i wykupując cegiełki na łączną kwotę 2.200 zł.

 

kgw 20